Nederlanders die in het Verenigd Koninkrijk wonen bevonden zich vanaf 31 Jan 2020 woonachtig in een niet EU land. Zo zijn er meer Nederlanders in den Vreemde die buiten de EU wonen. Het verschil? Het grootste deel Nederlanders in het VK had hier niet zelf voor gekozen. Laten we maar zeggen dat 99.99% van hun liever in een EU VK was blijven wonen. Zonder te verhuizen is men dus nu in een andere legale situatie geraakt. Dit zowel met betrekking tot de Britse en EU rechten en zekerheden die een EU land onderschrijft als ook de Nederlandse nationaliteitswetgeving (RWN).
Ondertussen werd de wereld langzaam wakker en verrast door COVID-19. Dit heeft op alle regeringen en overheden een grote impact. De aanpak van deze ziekte/virus vergt veel aandacht van de overheid in het VK en NL. Ondertussen moet de regering ook op andere terreinen blijven functioneren.
In Nederland is vanwege de Corona COVID-19 situatie door de Eerste Kamercommissie voor Immigratie & Asiel / JBZ-Raad (I&A/JBZ) besloten om de nadere procedure via email te regelen (social distancing) en het agendapunt aan te houden tot 12 mei 2020. Dit houd in dat voor de vele Nederlanders met ook de Britse nationaliteit, en inmiddels helaas een aantal voormalig-Nederlanders, in het VK een oplossing uit blijft. Jammer, maar ook begrijpelijk. Echter maakt deze nu min of meer rechtsonzekerheid voor sommigen de situatie nog nijpender. Vooral voor de voormalig-Nederlanders die (onbewust) recentelijk hun NL nationaliteit zijn kwijtgeraakt en deze graag terug willen krijgen en nu niet weten of dat zal mogen. Of dat men snel nog als Brit naar Nederland moet terug verhuizen voor het einde van 2020 om daar na een jaar wonen via Optie wel weer Nederlander mag worden.
Ondanks dat de Nederlandse Ambassade in Londen mensen over het algemeen erg goed informeert over eventuele nationaliteit-vragen en deze situatie blijkt dat velen nog steeds niet altijd goed beseffen wat de zogenaamde 10-Jaren Klok betekent. Over het algemeen begon ten vroegste deze klok op 31 januari 2020 te tikken voor volwassenen met ook een andere nationaliteit (niet enkel Brits) in het VK wonende. Maar ook hier zijn er weer bepaalde gecompliceerde situaties die de website van de overheid en personeel niet altijd juist kunnen uiteenzetten.
Een voorbeeld van de complexiteit. Voor Nederlanders met ook een andere nationaliteit erbij die korter dan een jaar voor Brexit (31 jan ’20) naar het VK zijn verhuisd vanuit een niet EU land tikte deze klok al, en is ondanks het wonen binnen het VK (destijds nog een EU land) niet gestopt. Immers moet men tenminste eerst een heel jaar in een EU land wonen om de klok te stoppen (RWN Art 15 lid 3). Nou zullen er niet heel veel zijn (ons enkel 2 bekend) maar het moet duidelijk zijn dat de zogenaamde 10-Jaren Klok voor deze mensen niet is gestopt en men dus eventueel risico loopt op automatisch verlies van de Nederlandse nationaliteit. When in doubt… zorg dat je altijd een geldig Nederlands paspoort hebt. Zie ook update alternatief Verklaring van Nationaliteit.
Waarschijnlijk vanwege de werkdruk en COVID-19 hebben we tot vandaag nog geen formele reactie op de gezamenlijke brief. Wel zijn er verschillende politici in de Eerste Kamer die individueel hebben gereageerd en verklaarden de situatie in te zien en het wetsvoorstel te zullen ondersteunen.
De Britse Chancellor of the Exchequer, Rishi Sunak, heeft recentelijk verklaard dat de Britse regering nog steeds wil vasthouden aan 31 Dec 2020 met betrekking tot de EU onderhandelingen. Het verschil zegt men zit in dat men nu vanwege COVID-19 op afstand onderhandeld. Legaal kan het VK een eenmalige verlenging van een of twee jaar vragen voor de Transition Period. COVID-19 is daarvoor natuurlijk de beste reden ooit. Men vraagt zich dan ook af of het VK op tijd klaar is met het regelen van “fisheries, transport, data sharing, the recognition of professional qualifications, technical barriers to trade, financial services, British regulatory alignments with EU, etc”. Van de vijf afgesproken onderhandelingen voor Juni zijn er al twee afgezegd vanwege COVID-19. En zelfs als de afspraken met de EU rond zijn vraagt men zich af of het VK op tijd de grenzen inclusief een nieuw immigratie systeem kan organiseren.
De toekomst is dus nog onduidelijk en de onzekerheid in het VK duurt voor velen voort. De laatste updates en situatie mbt Brexit Noodwet Voorstel vind U hier.